Avrupa Yeşil Mutabakat ve Sınırda Karbon Düzenlemesi

İlgili Hizmetler

Avrupa Birliği, karbon emisyonları hedefi doğrultusunda 14 Temmuz 2021 tarihinde Fit For 55 paketini yayınlamıştır. Fit For 55 paketi ile birlikte Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM) yürürlüğe girmiştir.

Karbon kaçağını önlemek ve sera gazı emisyonlarını azaltmak için tasarlanmış olan bir düzenlemedir.

Bu düzenleme ile, AB sınırları içerisinde üretilen ürünler için söz konusu olan karbon maliyetlerine eşdeğer bir maliyetin ithal edilen ürünlere de(kirleten öder prensibi) uygulanmasına yönelik bir sistemin oluşturulması esas alınmaktadır.

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasında Mevcut Durum

– Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasına ilişkin komisyon önerisi ilk olarak 14 Temmuz 2021 tarihinde açıklanmıştır.

-15 Mart 2022 tarihinde AB üyesi 27 ülkenin ekonomi bakanları tarafından taslak öneri üzerine uzlaşılmıştır.

-Karbon kaçağına maruz kalma ihtimali yüksek olan sektörlerden ilk etapta 5 tanesi seçilmiştir.

-15 Mart 2022 tarihindeki uzlaşmada kapsama giren CN kodlarına (GTİP) eklemeler yapılmıştır.

-Elektrik tüketiminden kaynaklanan emisyonların hesaplanması kapsam içerisine alınmıştır.

22 Haziran 2022 tarihinde yapılan görüşmelerde önceden belirlenmiş 5 sektöre ek olarak, kimya sektörünün (organik kimyasallar, hidrojen,susuz amonyak, sulu çözelti içerisinde amonyak) ve plastik  sektörünün (plastikler ve bunlardan mamul eşya) kapsama eklenmesi komisyon tarafından önerilmiştir.

Yayınlanmış olan kararlardan ve önerilerden emisyon kapsamının önümüzdeki dönemlerde genişletilmesi öngörülmektedir.

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasının Kapsamı

Kapsama Dahil Sektörler; demir-çelik, alüminyum, gübre, çimento ve elektrik sektörleri

Uygulama zamanı; 1 Ocak 2023’te yürürlüğe konulması, 31 Aralık 2025’e kadar geçiş sürecinin olması ve 1 Ocak 2026’dan itibaren ise tam olarak mekanizmanın uygulanması planlanmaktadır.

İstisnalar; ülkemizde bir emisyon ticaret sisteminin kurulması ve bu sistemin AB tarafından tanınması durumunda ülkemizde uygulamadan istisna söz konusu olacak.

5 sektöre ait kapsam içerisinde olan ürünlerden AB’ye ithal edilmesi durumunda, ürünlerin gerçek değeri her bir mal gönderimi başına toplam 150 EURO’yu geçmeyen mallarda SKDM uygulanmayacak.

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasının Uygulanması

-Geçiş dönemi içerisinde SKDM raporlamaları üçer aylık periyotlarla ithalatçı tarafından hazırlanacaktır.

-2026’dan itibaren ithalatçılar, SKDM Yetkili otoritesine SKDM beyanı sunacaktır. (İthal edilen toplam mal miktarı, ithal edilen mala ait sera gazı miktarı, SKDM sertifikaları)

-AB Emisyon Ticaret Sistemi tarafından haftalık bazda tahsisat ihalelerinin kapanış fiyatlarının ortalamasını alarak, SKDM  sertifikalarına ait fiyatlar yapılacak.

Karbon Emisyonlarının Hesaplanmasının Faydaları

1-İklim değişikliği kapsamında işletmenin çevresel etkilerinin belirlenebilmesi,

2- Doğrudan ve dolaylı emisyon miktarlarının oluşturduğu risklerin belirlenmesi ve aksiyon planının oluşturulması

3- Fırsatların belirlenebilmesi